بررسی و نقد فیلم Leon: The Professional ؛ لئون حرفهای
قرار است به سراغ یکی از جذابترین آثار سینما یعنی بررسی و نقد فیلم لئون: حرفهای (Léon: The Professional) برویم. فیلمهای مورد علاقه ما، حکم پنجرهای به دنیای سینما را دارند. این فیلمها که شاید از نظر منتقدین بینقص نباشند، نقش مهمی در عاشق کردن ما به سینما و ترغیبمان به کشف آثار عمیقتر این هنر هفتم را ایفا میکنند. همانطور که خاطرات شیرین دوران کودکی برایمان ارزشمند هستند، این فیلمها نیز در گذر زمان جایگاهی خاص در قلبمان پیدا میکنند و هر بار تماشای آنها، حس نوستالژی و لذت وصفناپذیری را به ارمغان میآورند.
یکی از این فیلمهای خاص برای من، “لئون: حرفهای” اثر لوک بسون است. این فیلم اکشن و جنایی فرانسوی، با داستانی جذاب و شخصیتهای به یاد ماندنی، نقشی اساسی در شکلگیری علاقه من به سینما داشت و بارها با اشتیاق آن را تماشا کردهام. فیلمهای مورد علاقه هر فرد، دریچهای به سوی سلیقه و تجربیات منحصر به فرد او را میگشایند و یادآور این نکته هستند که سینما، فراتر از ژانر و فرم، میتواند با هر مخاطبی ارتباطی عمیق و شخصی برقرار کند.
جدول اطلاعات و امتیازات فیلم لئون: حرفهای
فیلم لئون (۱۹۹۴) در میان نسل جوان جایگاه ویژهای دارد و خاطرات بسیاری را رقم زده است. این فیلم که در ژانر اکشن تاریک قرار میگیرد، داستانی پرفراز و نشیب و پر از شخصیتهای به یاد ماندنی دارد. ژان رنو در نقش قاتلی با قلبی مهربان، ناتالی پورتمن در نقش دختری نوجوان و گری اولدمن در نقش یک آنتاگونیست بیرحم، بازیهای فوقالعادهای را ارائه میدهند. اکشنهای فیلم نفسگیر و هیجانانگیز هستند، اما در عین حال، لئون بیشتر از یک فیلم اکشن صرف است، بلکه داستانی احساسی و شخصیتمحور را روایت میکند که تماشاگر را تا انتها مجذوب خود میکند.
شباهتها به لوگان: لئون را میتوان معادل دهه ۹۰ فیلم لوگان دانست. هر دو فیلم در دنیایی تاریک و خشن روایت میشوند، از بازیگران فوقالعادهای بهره میبرند و داستانی پرفراز و نشیب و پر از احساسات را روایت میکنند. در جدول زیر امتیاز IMDb فیلم لئون، امتیاز متاکریتیک فیلم لئون حرفهای و امتیاز راتن تومیتوز (Rottentomatoes) فیلم لئون حرفهای آمده که میتوانید ببینید این فیلم از نظر منتقدان و عموم مردم چه نمراتی دریافت ئکرده است.
کارگردان | لوک بسون |
بازیگران | ژان رنو، ناتالی پورتمن، گری اولدمن |
سال انتشار | ۱۹۹۴ |
امتیاز IMDb | 8.5 |
در نگاه اول، لئون یک فیلم اکشن ساده با داستانی کلیشهای به نظر میرسد. اما اینطور نیست. این فیلم با ظرافت، ژانرهای مختلف را با هم ترکیب میکند و داستانی عمیق و احساسی را روایت میکند. در مرکز داستان، رابطه غیرمعمول بین لئون، یک قاتل حرفهای، و ماتیلدا، یک دختر ۱۲ ساله، قرار دارد. لئون که به خاطر مهارت و انزوای خود زنده مانده، پس از مرگ خانواده ماتیلدا، با او متحد میشود. ماتیلدا که به دنبال انتقام مرگ برادرش است، از لئون میخواهد تا به او نحوه آدمکشی را آموزش دهد. این دو شخصیت در حالی که در کنار هم برای بقا میجنگند، به تدریج به یکدیگر وابسته میشوند.
لئون که همیشه احساسات خود را سرکوب میکرده، در ماتیلدا، بخش گمشدهی انسانیت خود را پیدا میکند. لئون فراتر از یک فیلم اکشن معمولی است. این فیلم به کاوش در موضوعاتی مانند خشونت، عشق، فقدان و رستگاری میپردازد و شخصیتهای پیچیده و به یاد ماندنی را خلق میکند. اگر به دنبال فیلمی هستید که شما را به فکر وادارد و تا مدتها در ذهن شما باقی بماند، “لئون” انتخابی عالی است.
بیشتر بخوانید: بررسی و نقد سریال افعی تهران
خلاصه داستان Leon: The Professional؛ قاتلی حرفه ای با قلبی پدرانه
ماتیلدا، دختری جوان و پرشور، در دنیایی خشن و بیرحم تنها مانده است. او برخلاف لئون، قاتلی حرفه ای که زندگیاش در سکوت و انزوا میگذرد، تسلیم سرنوشت نمیشود و خواهان انتقام و عدالت است. در این میان، ماتیلدا در لئون، پدری دلسوز و لئون در ماتیلدا، عشقی پرمهر را مییابند که هرگز تجربه نکرده بودند. این دو شخصیت، در تضادی آشکار، همدیگر را کامل میکنند. ماتیلدا شور و اشتیاق زندگی را به لئون میبخشد و لئون، پناهگاهی امن و گرم برای ماتیلدا فراهم میکند.
لئون که در ابتدا در برابر وابستگی به ماتیلدا مقاومت میکند، در نهایت تسلیم قلب مهربان این دختربچه میشود. او که تشنه محبت و دلسوزی است، ماتیلدا را همچون نجاتدهنده خود میبیند. ماتیلدا نیز بدون لئون، سرنوشتی تلخ در انتظار داشت. او که از کودکی با تاریکی و پلیدی انسانها آشنا بود، در لئون، تصویری متفاوت از انسانیت را میبیند. لئون به او نشان میدهد که عشق و فداکاری در دنیای فاسد و بیرحم نیز وجود دارد.
در این مسیر، ماتیلدا و لئون به یکدیگر کمک میکنند تا به انسانهایی کاملتر تبدیل شوند. ماتیلدا درسهای زندگی را از لئون میآموزد و با کاشتن گل بنفشه، یاد و خاطره او را زنده نگه میدارد. لئون نیز با ماتیلدا، طعم شیرین عشق و محبت را میچشد و فراتر از یک قاتل حرفه ای، به انسانی دلسوز و فداکار تبدیل میشود. داستان لئون و ماتیلدا، روایتگر پیوند عمیق دو انسان از دو دنیای متفاوت است. آنها در کنار یکدیگر، معنای واقعی عشق، خانواده و رستگاری را درک میکنند و به زیبایی نشان میدهند که حتی در تاریکترین لحظات زندگی، امید به روشنایی وجود دارد.
بیشتر بخوانید: بررسی و نقد فیلم The Dark Night
نقد فیلم Leon: The Professional
در حالی که لئون در نگاه اول داستانی ساده و اجرایی ابتدایی دارد، اما به اثری ماندگار تبدیل شده است. این فیلم با فضایی منحصر به فرد و احساسی عمیق، تماشاگر را به دنیای خود میکشاند. گویی در حال تماشای عاشقانهای از ریچارد لینکلیتر در پاریس هستیم، نه یک فیلم اکشن در نیویورک. اما راز موفقیت لئون در تمرکز بر عنصر کلیدی شخصیت است. در ژانر اکشن، معمولا سوالاتی مانند اهمیت کوریوگرافی مبارزه، جلوههای ویژه و یا انتخاب بازیگر مطرح میشود. اما لئون یادآور میشود که هیچ چیز به اندازه شخصیتپردازی قوی در به یاد ماندنی کردن یک سکانس اکشن اهمیت ندارد. اگر شخصیتها عمیق و باورپذیر نباشند، حتی بهترین اکشنها نیز تاثیرگذار نخواهند بود. لئون با تمرکز بر این عنصر، به اثری ماندگار در ژانر خود تبدیل شده است.
در فیلمهای اکشن، شخصیتها حرف اول را میزنند. اهمیت جان آنها برای تماشاگر، کلید اصلی است. اکشن فقط به معنای مشت و لگد و انفجار نیست، بلکه به عواقب این حرکات و تاثیر آنها بر شخصیتها مربوط میشود. تماشاگر باید با تمام وجود درک کند که در هر صحنه چه چیزی در خطر است تا هیجان و اضطراب را حس کند. البته فیلمهای اکشنی هم وجود دارند که میشود از آنها بدون توجه به شخصیتها لذت برد. در این فیلمها، جذابیت اکشن یا طنز آن به قدری هست که تماشاگر را سرگرم کند. اما اگر فیلم میخواهد به خشونت و مرگ در دنیای واقعی بپردازد، شخصیتها نقش کلیدی دارند. شخصیتهای قوی میتوانند نقاط ضعف فیلم را بپوشانند، اکشنهای معمولی را جذابتر کنند و فیلمهای خوب را به شاهکارهای ژانر اکشن تبدیل کنند. به طور خلاصه، شخصیتهای باورپذیر و دوستداشتنی، عنصر اصلی فیلمهای اکشن موفق هستند.
در فیلم لئون، صحنههای اکشن به طور هنرمندانهای در خدمت داستان و شخصیتپردازی قرار گرفتهاند. به همین دلیل، با وجود اینکه فقط یک چهارم فیلم به اکشن اختصاص دارد، این سکانسها به شدت تاثیرگذار هستند و به عمق شخصیت لئون به عنوان یک آدمکش بیرحم میپردازند. نمونه بارز این موضوع، سکانس ابتدایی فیلم است که در آن لئون یک خلافکار چاق را میترساند. این سکانس پر از المانهای کلاسیک یک آدمکش حرفهای است و به جای تمرکز بر لئون، ما را به جای طعمه او قرار میدهد. عینک دودی لئون مانع از دیدن چشمان او و درک احساساتش میشود و او را به موجودی غیرقابل نفوذ و مرگبار تبدیل میکند. گویی لئون از شکم مادر برای کشتن متولد شده و هیچ چیز نمیتواند مانع او شود. این ظرافتها در پرداخت صحنههای اکشن، لئون را به یکی از بهترین فیلمهای ژانر اکشن تبدیل کرده است.
در ظاهر، لئون یک قاتل بیرحم و کارکشته است که هیچ احساسی به جان انسانها ندارد. اما با نفوذ به دنیای شخصی او، چهرهای کاملاً متفاوت از او را میبینیم. لئون در دنیای واقعی، مردی تنها و غمگین است که از کودکی در حسرت زندگی عادی و شاد بوده است. گذشتهی دردناک و مرگ عشقش، او را در تاریکی مطلق فرو برده و به ماشینی تبدیل کرده که فقط برای کشتن برنامهریزی شده است. لئون در این دنیای تاریک، تنها با ماتیلدا، دختری که نجاتش داده، کمی طعم زندگی را میچشد. ماتیلدا، نور امیدی در زندگی لئون است که او را به رهایی از این دنیای تاریک و یافتن دوباره ی شادی و عشق دعوت میکند.
اما لئون آنقدر در این تاریکی غرق شده که رها کردن آن برایش آسان نیست. او از آزادی میترسد و نمیداند چگونه در دنیایی که زمانی او را طرد کرده، زندگی کند. با این حال، در اعماق وجودش آرزوی رهایی و زندگی عادی را دارد. لئون در تقلا بین تاریکی و روشنایی، بین مرگ و زندگی، بین قاتل بودن و انسان بودن قرار گرفته است. در این میان، ذوق و شوق لئون برای تماشای فیلمهای موزیکال، علاقهاش به نظم و ترتیب و حتی ذوقش در گلآرایی، نشان از قلبی رقیق و روحی لطیف در وجود او دارد. لئون، قاتلی تنها و غمگین که در حسرت زندگی عادی و عشقی پاک است، در تقلا بین تاریکی و روشنایی، سرنوشتی مبهم و دراماتیک را رقم میزند.
بیشتر بخوانید: اگر به فیلمهای ترسناک علاقهمند هستید، مقاله ترسناک ترین فیلم جهان که کشته داده را از دست ندهید.
تحلیل فیلم Leon: The Professional ؛ اثر شگرف لوک بسون
لئون در تاریکی و انزوا زندگی میکرد، روزهایش یکنواخت و خستهکننده بود. اما با ورود ماتیلدا، نوری به زندگی او تابید. ماتیلدا که شاید خانوادهای داشت، از تنهایی و بیمهری رنج میبرد. او در خانوادهای مورد آزار و اذیت قرار میگرفت و تنها دلخوشیاش برادر کوچکش بود. اما سرنوشت شوم، با شلیک چند گلوله، تمام هستی ماتیلدا را از بین برد. زندگی ماتیلدا نیز دستکمی از زندگی لئون نداشت. او از تاریکی مطلق به تاریکی مطلق دیگری قدم گذاشت. لئون و ماتیلدا در این تاریکی به هم پناه آوردند.
هر دو قربانیان بخش تاریک و سیاه زندگی بودند. لئون در جوانی عشق را تجربه کرده بود، اما این عشق در نطفه خفه شده بود. ماتیلدا نیز طعم تلخ نابودی دوران کودکی را چشیده بود. هر دو در مهمترین دوران زندگیشان مورد سرکوب قرار گرفته بودند. گویی عشق و زیبایی فقط برای لحظهای در زندگی آنها طلوع کرده بود تا طعم تلخ از دست دادن آن را بیشتر بچشند. اما در عین شباهتها، تفاوتهایی هم بین لئون و ماتیلدا وجود داشت.
ماتیلدا برخلاف لئون که منزوی و بیسواد بود، مصمم و سرزنده بود. لئون بعد از فاجعهای که تجربه کرده بود، تسلیم شده بود و دیگر امیدی به زندگی نداشت. اما ماتیلدا با روحیهای قوی، لئون را نیز از تاریکی مطلق نجات داد. این دو، مانند تکههای پازلی بودند که فقط در کنار هم میتوانستند تصویر کامل زندگی را بسازند.
بیشتر بخوانید: اگر به مطالعه نقد فیلم های برتر جهان علاقهمند هستید، مقاله بهترین فیلم های اکشن جهان را از دست ندهید.
بررسی و نقد فیلم لئون: قدرت کاراکترها در فیلم لئون
لوک بسون در فیلم لئون، با ظرافت و دقت تمام، حس وابستگی و نیاز متقابل دو شخصیت اصلی داستان را به تصویر میکشد. به گونهای که در ژانر اکشن، شاهد چنین رابطه عمیق و احساسی بین شخصیتها بودن، تماشاگر را شگفتزده میکند. اگرچه “لئون” به عنوان یک فیلم اکشن شناخته میشود، اما اکشن تنها عامل جذابیت آن نیست. در حقیقت، شخصیتهای پرداخته شده و عمیق فیلم، به خصوص لئون، ماتیلدا و شخصیت منفی داستان، هستند که تماشاگر را مجذوب خود میکنند. همین تعداد محدود صحنههای اکشن، به واسطه ی بار احساسی عمیقی که به واسطه ی شخصیتها به آن ها تزریق شده، به شدت تاثیرگذار هستند و تا مدتها در ذهن تماشاگر باقی میمانند.
در سکانس نهایی فیلم، زمانی که جان لئون و ماتیلدا در خطر قرار میگیرند، مخاطب صرفاً نگران زنده ماندن آنها نیست، بلکه خواهان رهایی آنها از غم و اندوه و رسیدن به آرامش و خوشبختی در کنار یکدیگر است. همانطور که در فیلمهایی مانند لوگان و جان ویک ۲ نیز شاهد بودیم، اکشنهای ماندگار فراتر از مرگ و زندگی شخصیتها را به تصویر میکشند و مخاطب را با تهدیداتی عمیقتر و احساسیتر روبرو میکنند. در “لئون” نیز، خطر نهایی نه مرگ، بلکه نابودی عشق و محبتی است که بین لئون و ماتیلدا شکل گرفته است.
بیشتر بخوانید: با بهترین سریال های خارجی جهان در نشریه ایماژ آشنا شوید.
صحنه اکشن نهایی لئون: محدود اما نفسگیر
یکی از نکات برجسته فیلم لئون، جدا از روایت داستان، مهارت لوک بسون در خلق صحنههای اکشن واقعگرایانه و نفسگیر است. این موضوع به وضوح در سکانس نهایی فیلم، جایی که نیروهای ضربت به آپارتمان لئون حمله میکنند، مشهود است. برخلاف اکثر فیلمهای اکشن که شاهد نبردی حماسی و گسترده در فضاهای باز هستیم، در اینجا همه چیز در آپارتمان محصور لئون رخ میدهد. بسون به جای اتکا به جلوههای ویژه و صحنههای اکشن پرزرق و برق، بر روی تنش و claustrophobia تمرکز میکند. لئون که در فضای کوچکی محبوس شده، با تعداد زیادی پلیس مهاجم روبرو میشود. او که مانند جان ویک نیست که بتواند به تنهایی از میان انبوه دشمنان عبور کند، چارهای جز پنهان شدن و استفاده از هوش و ذکاوت خود برای زنده ماندن ندارد.
این محدودیت فضا و ناتوانی لئون در استفاده از تمام تواناییهایش، به اوج تنش و اضطراب در بیننده میرسد. در این سکانس، شاهد اکشنی بیرحمانه و بدون اغراق هستیم که به جای هیجانزده کردن تماشاگر، او را در موقعیتی مشابه لئون و ماتیلدا قرار میدهد و ترس و وحشت واقعی را به تصویر میکشد. این رویکرد بسون در خلق صحنه اکشن، درس مهمی به سایر اکشنسازان میدهد: اینکه همیشه لازم نیست برای جذابیت فیلم، از فضاهای بزرگ و جلوههای ویژه استفاده کرد. گاه میتوان با تمرکز بر واقعگرایی و محدود کردن فضا، به مراتب صحنهای نفسگیرتر و تاثیرگذارتر خلق کرد.
پیشنهاد فیلم: شما میتوانید لیست معرفی بهترین فیلم های عاشقانه جهان را در نشریه ایماژ ببینید.
نظر منتقدان راجع به فیلم لئون: حرفهای
لئون: حرفهای مورد تحسین منتقدان قرار گرفته و در وبسایت Rotten Tomatoes دارای ۹۴% امتیاز مثبت بر اساس ۱۰۳ نقد است. منتقدان از بازی ژان رنو و ناتالی پورتمن، کارگردانی لوک بسون و سکانسهای اکشن فیلم تمجید کردهاند.
برخی از نقدهای منتقدان برجسته به شرح زیر است:
راجر ایبرت از شیکاگو سانتایمز نوشت: “لئون: حرفهای یک فیلم اکشن بیرحمانه و هیجانانگیز است که با بازیهای درخشان و کارگردانی ماهرانه لوک بسون ساخته شده است.”
جیمز براردینلی از ریتن اند ریویو نوشت: “لئون: حرفهای یک فیلم اکشن کلاسیک مدرن است که شما را تا انتها مجذوب خود خواهد کرد.”
پیتر تراورز از رولینگ استون نوشت: “لئون: حرفهای یک فیلم اکشن خشن و احساسی است که قلب شما را به درد خواهد آورد.”
دس تامپسون از واشنگتن پست نوشت: “لئون: حرفهای یک فیلم اکشن تکاندهنده و فراموشنشدنی است که شما را به فکر وادار خواهد کرد.”
در کنار تحسین منتقدان، لئون: حرفهای در گیشه نیز موفق بود و بیش از ۴۵ میلیون دلار در سراسر جهان فروش کرد. این فیلم به عنوان یکی از بهترین فیلمهای اکشن دهه ۱۹۹۰ شناخته میشود و همچنان مورد علاقه تماشاگران در سراسر جهان است.
دیدگاه
نظر بدهید