بررسی و نقد فیلم پرواز بر فراز آشیانه‌ فاخته

پرواز بر فراز آشیانهٔ فاخته که در ایران به نام دیوانه از قفس پرید معروف است، فیلمی آمریکایی در ژانر درام روان‌شناختی به کارگردانی میلوش فورمن و بازی جک نیکلسون است که در سال ۱۹۷۵ میلادی بر اساس رمانی به همین نام نوشته کن کیسی ساخته شده است. این فیلم موفق به دریافت پنج جایزه اصلی اسکار یعنی بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین فیلمنامه اقتباسی شد. در این مطلب قصد داریم نقد فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته را بیان کنیم. با نشریه ایماژ همراه باشید.

تریلر فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته

برای تماشای تریلر فیلم دیوانه از قفس پرید با بازی جک نیکلسون، روی ویدوی زیر کلیک کنید:

در ادامه همراه ایماژ باشید تا ببینیم نظر منتقدان درباره فیلم دیوانه از قفس پرید، نامی که در ایران برای این فیلم بسیار مرسوم است یا همان پرواز برفراز آشیانه فاخته‌ها چیست.

جدول اطلاعات و مشخصات فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته

پرواز بر فراز آشیانه فاخته یکی از تحسین‌شده‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما است. این فیلم به خاطر روایت قدرتمند، بازی‌های درخشان و مضامین عمیق خود در مورد آزادی، فردگرایی و سرکوب مورد تحسین قرار گرفته است.

خلاصه فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته

داستان فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته، قصه‌ی شخصیتی منحصربه‌فرد با نام «مک مورفی» را روایت می‌کند که به اتهام ناروای تجاوز، زندانی شده و سپس به بهانه ضرب‌وجرح نگهبانان زندان، به بیمارستان روانی ایالت منتقل شده است. او را به اینجا آورده‌اند تا از سلامت روانی او اطمینان پیدا کنند و حال سؤال این است که آیا مک مورفی واقعاً دیوانه است؟

بررسی و نقد فیلم پرواز بر فراز آشیانه‌ فاخته

در ارتباط با بررسی و نقد فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته می‌توان گفت کهمیلوش فورمن به‌عنوان فیلمساز در این فیلم به زیبایی هرچه‌تمام‌تر و به‌دوراز کلیشه‌های رایج سینمایی از الگوی فرد در برابر جامعه استفاده می‌کند. شخصیت مک مورفی در محیطی قرار می‌گیرد که کاملاً با آن بیگانه است. باتوجه‌به اینکه لوکیشن فیلم در فضای تیمارستان می‌گذرد در مقیاسی بزرگ‌تر می‌توان این تیمارستان را یک جامعه دید. جامعه کوچکی که توسط پرستار رچد اداره می‌شود.

مک مورفی اما مثل یک پیامبری پرجوش‌وخروش هنگامی که پا به این جامعه‌ی خشک و اتوکشیده می‌گذارد گویی انرژی زندگی به بیماران تزریق می‌کند. مک مورفی با بازی ماندگار جک نیکلسون با رفتار و کردارش بیماران خفته و کرخت شده را بیدار می‌کند و با همین عملش است که برای خود دشمنی بزرگ و قدرتمند به نام  پرستار رچد را به وجود می‌آورد. رچد دیکتاتوری است که دوست دارد تمام بیماران را زیر سلطه خود درآورد و هنگامی که می‌بیند در انجام این کار نسبت به مک مورفی ناتوان است، عصبی شده و به دشمنی با مورفی برمی‌خیزد.

همچنین اگر دوست دارید تا بدانید بهترین رمان هایی که فیلم شدند کدام موارد هستند، نشریه ایماژ را دنبال کنید.

تحلیل فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته

کاراکترهای نمادی تیمارستان فیلم را می‌توان شمایلی از شخصیت‌های ناتوان و مظلوم جامعه در نظر گرفت. مک مورفی یک‌تنه در برابر این جامعه‌ی ظالم می‌ایستد. جامعه‌ای که پایه‌هایش را بر اساس تحقیر ضعفا برپا نهاده است؛ ولی پرستار رچد در این جنگ پا پس نمی‌کشد و سعی در سرکوب بیماران روانی من‌جمله مک مورفی را دارد. در این میان شخصیت دیگری وجود دارد که در اصل راوی داستان است. رئیس جارو. سرخ‌پوستی عظیم‌الجثه که سکوت پیشه کرده. او را می‌توان نمادی از مردمانی دانست که حقیقت را می‌دانند؛ اما به سبب حفظ منافع خود و دیگران چاره‌ای جز سکوت نمی‌یابند و سیستم قدرتی نیز از این فرصت استفاده کرده و هویت شخص را می‌دزدد.

شخصی بی‌هویت و ساکت که باب میل سیستم است؛ اما مک مورفی به‌عنوان یک کاتالیزور، یک جرقه‌زن می‌آید تا رئیس نیز از خواب غفلت بیدار شود. به‌راستی به چه کسی دیوانه می‌گویند؟ افرادی که امروزه مردم به چشم روانی به آنها نگاه می‌کنند فقط دسته‌ای دیگر از کسانی هستند که در برای خود دنیایی دیگر دارند و حتی بسیاری از آنها از ترس زندگی در جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند خود را داوطلبانه به بیمارستان می‌سپارند؛ همان‌طور که در این فیلم می‌بینیم که تقریباً همه آنها خود داوطلبانه به آنجا رفته‌اند؛ چون از دنیای واقعی ترس دارند و از موقعیت‌های آنها می‌ترسند. مک مورفی شخصی است که به تعدادی از این افراد جرئت زندگی در جامعه را می‌دهد. 

همچنین اگر به فیلم‌های با ژانر اکشن و جنایی علاقه‌مند هستید، می‌توانید نقد فیلم Leon: The Professional  و در کنار آن بررسی و نقد فیلم سوئینی تاد را در نشریه ایماژ مطالعه کنید.

نقد و بررسی فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته

در نقد فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته در نظر داشته باشید که با نمایی لانگ شات از پهنه‌ی یک دشت عظیم شروع می‌شود. سپیده‌دم است و خورشید هنوز طلوع نکرده. ماشین مک مورفی از سمت چپ به راست قاب حرکت می‌کند. سپس نمایی از بیماران را می‌بینیم که در خواب‌سنگینی قرار دارند گویی آنان در خوابی فرورفته‌اند که برایشان از قند هم شیرین‌تر است. روند روتین تیمارستان مثل همیشه پیگیری می‌شود بدون اینکه عاملی در این روند خدشه بیندازد. آن عامل یعنی مک مورفی در راه است و با آمدنش غوغایی در این بیمارستان روانی برپا می‌کند.

از عوامل موفقیت فیلم جدا از محتوای خوب و فرم قدرتمند آن چیزی نیست جز هنرنمایی خیره‌کننده و ماندگار جک نیکلسون. نیکلسون به‌گونه‌ای در نقش مک مورفی ماندگار می‌شود که هنوز بعد از گذشت این‌همه سال از زمان ساخت این فیلم، بسیاری از مخاطبان نیکلسون را با همین فیلم می‌شناسند و به یاد می‌آورند.

مدت‌زمان فیلم ۱۳۳ دقیقه است و به جرات می‌توان گفت حضور نیکلسون در این زمان دو ساعت و ۱۳ دقیقه نه تنها خسته کننده نمی‌شود بلکه به گونه ایست که آرزو می‌کنیم ای کاش زمان فیلم بیشتر بود تا بتوانیم دیوانه بازی‌های مک مورفی را تماشا کنیم و لذت ببریم. کم لطفی است اگر از بازیگر نقش پرستار راچد یعنی لوییز فلچر اسم نبرد. شخصیتی به غایت منفور و تنفر برانگیز که به لطف نقش آفرینی عالی خانم فلچر به دست آمده است.

در کنار فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته، اگر به ژانر وحشت نیز علاقه دارید، پس تحلیل و نقد فیلم روانی آمریکایی می‌تواند گزینه جذابی برای شما باشد.

نظر منتقدان راجع به فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته

نکات جالب فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته

• این فیلم از روی رمانی به همین نام اثر کن کیسی ساخته شده است.
• میلوش فورمن در ابتدا قصد داشت که نقش مک‌مورفی را خودش بازی کند، اما در نهایت جک نیکلسون را برای این نقش انتخاب کرد.
• لوئیز فلچر برای بازی در نقش پرستار راتچد تنها یک روز تمرین داشت.
• این فیلم اولین فیلمی بود که جایزه اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر مرد، بهترین بازیگر زن و بهترین فیلمنامه اقتباسی را به طور همزمان از آن خود کرد.

حرف آخر

در این مقاله در ارتباط با نقد فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته صحبت شد. پرواز بر فراز آشیانه فاخته فیلمی است که هیچگاه قدیمی یا کهنه نمی‌شود. محتوای فیلم با اینکه تکراری به نظر می‌رسد؛ اما فیلمساز با شیوه‌ی بیان درست و تحسین‌برانگیز کاری کرده که هر بار تماشای این اثر مثل روز اول دلچسب باشد و تماشاگر از دیدنش لذت ببرد. این فیلم را باید دید نه به‌خاطر محتوای پندآموز یا جک نیکلسون شاهکارش، بلکه به‌خاطر دغدغه‌ی انسانی‌اش و شوروشوق زندگی ای که در تاروپود فیلم وجود دارد. بصورت کلی نشریه ایماژ بررسی و نقد انواع فیلم و سریال های روز دنیا را منتشر می‌کند که برای علاقه‌مندان به سینما می‌تواند جذاب باشد.